اورمو، خوی و ماکی سوی قيريمی
و
بيزيم بو گونکو تدبيرلريميز


اورمو، خوی و ماکی قتل عامی(مارس 1918) کی ائرمنی فاشيستلرينين طرفيندن توره ديلميشدير، کئچن ايللرده ده آراز چاينين اوتاييندادا تکرار اولدو و بيز 90 ايلدن سونرا يوخودان اويانيب و ايندی بيز بو مساله يه مراسيم توتوروق و اودا هله اوز يئرينده يوخ تئهراندا، اگر کی بو مراسيم اوز يئرينده چوخ اونمليدير و کئچن ايل بو مراسيم ائرمنی فاشيستلرينين و اونلارين حاميللرينين گوزون قورخوتدی، ولی بو ايل لازيمدير کی تئهراندان علاوه دونيانين هر يئرنده بو مراسيمی توتمالييق و ياتميشلاری اوياتمالييق.

بيز اگر بو قتل عامی اونوتماسايديق شايد قاراباغ مساله سيده قاباغا گلمزدی و بيزيم بوجور اونملی حاديثه لری اونوتماغيميز آذربايجان تورکلرينه آرازين ايکی تاييندا چوخا باشا گليب و اگر اينديده بو حاديثه نی و قاراباغ مساله سين اونوتساق گله جکده دوباره بير دهشتلی قتل و عاما راست گله جييک.
ايندی باتی آذربايجان بيزيم بير اونملی مساله ميزدير و لازيمدير کی اينديدن آييق اولاق و هر حاديثه دن اوز نفعميزه فايدالاناق و اورمو قتل و عامی اينديکی زاماندا ميللی شعورون اويانماسيندا چوخ اونملی رولی اولا بيلر و ميللتی اوياق سالا بيلر.

ائرمنی لر يالانچی سوی قيريمی عثمان کوينگی ائديب و بو مساله ده ن سياسی جهتده چوخ فايدالانيبلار و اوزلرين بير مظلوم ميللت کيمی تانيديريبلار ولی بيز هله واقعيتلری دونيايا و اوز ميللتيميزه تانيتديرماميشيق و گوناهيدا اوز بوينوموزدا، نييه کی بيز اوزوموزده بو واقعيتلره دير وئرميشيک تا آيريلايدا بونلارا دير وئرسينلر.

بو حاديثه باره سينده بيز چوخ باشی سويوقولوق ائتميشيک و تاريخ يازانلاريميز و يازارلاريميز و درگي لريميز بو باره ده آز يازيب و ياراديبلار و نه بير فيلم و نه ده بير دوزگون حيکايه بو باره ده يارادماميشيق، ايندی دونيادا هر حاديثه نی کمئرا و هنر قارلارقی ائدير و گله جک نسيللره چاتديرير. بو نئچه ايلده فقط بير دوزگون کيتاب عزيز تاريخچيميزصمد سرداري نيا جنابلاری طرفيندن يازيليب( قتل عام مسلمانان در دو سوی آراز) و ياييليبدير و چوخ بوشلوقلاری دورلدوروبدور.
بو مساله ايندی گره ک دوزگون تدبيرلرينن تورکلرين طرفيندن قاباغا آپاريلسين و بو باره ده نئچه اونر آرايا قويولور:
1. هر ايل ايسفند آييندا اورمودا ميللی حرکتين فعالاری طرفيندن بير مراسيم توتولسون و اگر شهريده دولت ايجاره وئرمسه قديمی قبريستانلارين بيرنده کی بو شهيدلری قبيرلری قالير اورادا بير مراسيم کئچيريله.
2. بير يادبود اثر اورمو، خوی و ماکينين اصلی مئيدانيندا بو باره ده ياراديلسين. بو اثری بلديه مسئولاريندان ايستمه لييک.
3. بو جنايتلر باره سينده بير فيلم دوزه لمه ليدير. دئييشلر اسايندا بو باره ده بير فيلم اورمو شهرينده دوزه ليب ولی دولت اکران موجوزی وئرمه ييب، بو خبر اگر دوز اولسا لازيمدير کی بو فيلمی اله گتيريب و تکثير ائده ک و اوندان علاوه بو فيلمين سناريوسون آله گتيريب و نشر ائده ک.
4 . خاريجيده ياشايان تورکلر بو جينايت باره سينده سرگی قوروب و خاريجيلره بيلگی وئره بيلرلر.
5. بو جنايتلري گورنلرين خاطيره لرين توپلامالييق، ايندی اورمو دا، خوی دا چوخلی ياشلی آداملار واردير کی بو حاديثه لره شاهيد اولوبلار. اونلارينان مصاحيبه ائديب و فيلم چکمه لييک.

و اگر ايستيريک کی دونيا بيزيم سوزلريميزی اينانسين گره ک گئجه گوندوز بو باره ده چاليشاق و دوزگون مدرکلر، مستدل و متقن حالدا توپلاييب دونيا ايجتماعييتينين و اوز ميللتيميزين گوزونون قاباغينا قوياق و ايشيميزی نئچه طرفلی قاباغا آپارمالييق ائرمنی سفيرليگينين انونده توپلاشماغميزين کناريندا آيری ايشلرده گورمه لييک و فقط ايلده بير مراسيمه اکتفا ائتممه لييک.

احسان آستارالی